https://pixabay.com/nl/illustrations/cup-podium-trofee-goud-gouden-1615074/
Afgelopen december schreef Maud, het pseudoniem van leden van Bakery Nexus, in een column in Bakkers in bedrijf dat er te veel (vak-)wedstrijden en keuringen in de bakkerijsector worden georganiseerd en dat bakkers te weinig van deze productkeuringen opsteken. Een schop tegen het zere been van velen. Het leverde ingezonden brieven, mails en een discussie op sociale media op. Hoe staat de sector nu tegenover de uitspraken van Maud?
Door Linda van 't Land
Het begon allemaal met enige ergernis en verbazing over foto’s op sociale media. Bakkers die worden gefeliciteerd door accountmanagers van diverse toeleveranciers uit de branche, vaak met hun duim omhoog en tussen hen in een certificaat en een bos bloemen. “Voor wie is die prijs nou eigenlijk echt belangrijk, vroegen wij ons af”, aldus Bakery Nexus in een reactie op de ontstane commotie. “Gaat het nou om de bakker of is het vooral een pr-moment voor de organiserende partij? En wat leert een bakker eigenlijk effectief van deelname aan een productkeuring? Of is het ook hem voornamelijk om de publiciteit begonnen?”
Uitslag is marketingtool
Allereerst is dat laatste volgens diverse bakkers nou niet bepaald een schande. “Geld stinkt niet”, aldus Peter Daane, eigenaar van Echte Bakker Piet Daane uit Vlissingen. “Klanten vinden het prachtig wanneer je iets gewonnen hebt. Als mijn Zeeuwse bolussen door de keurmeesters van FoodBase worden Bekroond met Goud, verviervoudigt de omzet, en dat effect houdt wekenlang aan. Iedereen wil bij een winnaar horen.”
Greetje Dekker-Gutter, samen met haar zus Els eigenaar van Bakkerij Gutter in Monnickendam, herkent dit effect maar al te goed. Hun sneeuwster is daags voor Pasen Bekroond met Goud en dat is groots opgepakt door de regionale en sociale media. “Medewerkers worden zelfs gebeld door hun oma, omdat zij er iets over heeft gelezen in het huis-aan-huisblad. En dat doet iets met je werknemers, hoor”, aldus Greetje. Ze beseft heel goed dat Bekroond met Goud geen vakwedstrijd is, maar een marketinginstrument om je producten mee onder de aandacht te brengen. “En in die hoedanigheid werkt het uitstekend. Over goed, beter en best kun je altijd discussiëren. Maar zo’n sticker met ‘Bekroond met Goud’ op je product doet de verkoop stijgen en de belangstelling toenemen. En het is een geweldige opsteker voor je hele team.”
Bekroond met Goud
Ongeveer zestig procent van alle producten die worden aangeboden voor Bekroond met Goud krijgt ook daadwerkelijk dit certificaat. Het betekent dat het product op ten minste drie beoordelingsonderdelen vijf gouden medailles heeft behaald en dat alle overige beoordelingsonderdelen met minimaal vier gouden medailles beoordeeld zijn. “Bekroond met Goud is beslist geen keurmerk dat je koopt”, aldus André Wijnhorst, accountmanager bij FoodBase. “Het is een marketinginstrument, waarmee je richting klanten aantoont dat je product op onder meer smaak, malsheid en kleur een hogere kwaliteit heeft dan gemiddelde producten. En natuurlijk is het niet waterdicht. Als een bakker de sticker Bekroond met Goud op zijn producten plakt en die vervolgens dagenlang in de winkel laat liggen, vindt er vanuit FoodBase geen nacontrole plaats op versheid en smaak. Maar daar rekent de consument de bakker zelf wel op af. Bekroond met Goud schept bepaalde verwachtingen – en die moeten elke dag opnieuw worden waargemaakt.”
Bas Gommans uit Sevenum laat op Facebook weten geen fan te zijn van een stempel als Bekroond met Goud. “Goud win je in competities of wedstrijden! Goud betekent een eerste plek. En wat heb je hier nou helemaal gewonnen? Je hebt je niet met collega’s gemeten, terwijl je wel die indruk wekt bij de consument. Het is gewoon Goud Gekocht.” Maar daar is Greetje Dekker het niet mee eens. “Je klant rekent je keihard af op leugens. Wanneer je iets inlevert bij een keuring dat afwijkt van hetgeen je in de winkel verkoopt, krijg je dat beslist te horen. Toen onze jongens in de bakkerij een nacht nogal zuinig waren met de vulling van de bekroonde sneeuwster, kregen we dat direct terug. ‘Dit product is toch Bekroond met Goud? We hadden er wel iets meer van verwacht.’ En ze hadden groot gelijk! Een klant laat zicht echt niet afschepen met inferieure kwaliteit.”
De aanleiding
Maud, het fictieve personage dat namens de leden van Bakery Nexus een mening verkondigt en viermaal per jaar een column heeft in Bakkers in bedrijf, kaartte in december 2020 in de column ‘Te kust en te keuring’ het aantal prijzen in de bakkerijsector aan. Maud vindt dat er te veel wedstrijden worden georganiseerd, waardoor het niveau van deze wedstrijden daalt: hoe vaker je iets kunt winnen, hoe lager de waarde ervan is. Zij noemt het bovendien een kwalijke zaak dat er vaak keurmeesters vanuit grondstoffenleveranciers aan de vakwedstrijden zijn verbonden, waardoor deze mogelijk een commercieel tintje krijgen en vaak vooral een pr-moment voor de leverancier opleveren. Bovenal vindt Maud het nadelig dat deelnemende bakkers weinig van vakwedstrijden leren. “Wat zegt het als je nummer één bent? Je wilt toch vooral ontdekken wat je nog beter kunt doen?” Maud pleit namens de leden van Bakery Nexus voor minder bekers en certificaten en meer feedback vanuit gezamenlijk organiserende partijen. “Meer kwaliteit, minder kwantiteit. Zodat die beker of dat rapport ook echt iets zegt over je prestaties als bakker en je door deelname aan productkeuringen groeit.”
Onpartijdig
Vakwedstrijden of productkeuringen worden dikwijls georganiseerd met hulp van toeleveranciers uit de bakkerijbranche. Zij leveren bijvoorbeeld de proefbakkers voor de productkeuring. “Maar dat wil niet zeggen dat deze productkeuringen niet objectief zijn”, vindt Wietse Schiere, zelf werkzaam bij Koopmans Meel. “Ik treed als proefbakker op in mijn hoedanigheid als Meester Boulanger of als lid van het BoulangerieTeam. Dat doe ik met plezier en vrijwillig, omdat ik het belangrijk vind een actieve bijdrage te leveren aan versterking en verbetering van het ambacht. Ik werk onder andere mee aan de oliebollenkeuring van het Echte Bakkersgilde. Alle producten worden ons anoniem voorgelegd en we zien geen enkele bakker. Elke inzending wordt door drie verschillende mensen gekeurd. Het gebeurt echt zeer zorgvuldig.”
Ook de broodkeuringen van FoodBase gebeuren volledig anoniem geeft André Wijnhorst aan. “Onze keurmeesters zien alleen een code en hebben geen idee van wie het product afkomstig is. Elk product wordt bovendien door verschillende keurmeesters gekeurd, zodat het eindoordeel altijd objectief is. Dit is ook zo geborgd in onze ISO- 9001-certificering.”
Wat leer je van deelname?
Hoe zit het met dat lerend vermogen bij deelname? Steken deelnemers aan productkeuringen en vakwedstrijden er daadwerkelijk iets van op? Schiere ziet dat er groepen bakkers zijn die onderling hun recepturen delen. En dat beaamt ook bakker Peter Daane. “De toegevoegde waarde van vakwedstrijden is het contact met je collega’s. Je leert van elkaar en deelt onderling tips om je producten beter te maken. Dat begint al tijdens het produceren van de deelnemende producten: dan gaan er dikwijls apps of telefoontjes heen en weer of we komen bij elkaar kijken. Ik voel me ook nooit beter dan een collega. Het gaat erom dat je op zo’n moment net even wat beter presteert. Want uiteindelijk wil iedereen natuurlijk wel winnen: daar is het een wedstrijd voor.”
Schiere schrijft onder aan het juryrapport altijd op wat er beter of anders had gekund. “Daar zet ik bovendien mijn naam en telefoonnummer bij, zodat bakkers me kunnen bellen wanneer ze meer advies willen.” En ja, daags na zo’n wedstrijd rinkelt zijn telefoon regelmatig. “En het zijn echt niet altijd leuke reacties”, lacht de Meester Boulanger. “Maar ik sta iedere bakker te woord en leg uit op basis waarvan ik mijn oordeel heb gegeven. Het gaat mij erom dat de deelnemende bakker er iets van leert en daar zijn voordeel mee kan doen. Je focust even helemaal op je product, zodat je je vakmanschap kunt verbeteren.”
Wedstrijden brengen motivatie
Foto: Mohamed Hassan via Pixabay
Geen van de bakkers herkent zich in de kritiek vanuit Bakery Nexus dat er te veel wedstrijden zouden worden georganiseerd. “Zeker voor de jeugd zijn vakwedstrijden zo’n prachtige motivatie”, aldus Schiere. “Dáármee krijg je mensen enthousiast voor het vak. Als we in deze competities nu onvoldoende investeren, kunnen we straks allemaal voor ons dagelijks brood naar de supermarkt. Dan is er namelijk geen bakker meer te vinden.”
André Wijnhorst sluit zich hier volledig bij aan. “Van vakwedstrijden, productkeuringen en ook een certificering als Bekroond met Goud kunnen we er eigenlijk niet genoeg hebben in onze branche. Het daagt medewerkers in de sector uit en motiveert hen om beter te worden dan ze al zijn. Dat geldt inderdaad zeker ook voor jongeren. We moeten van wedstrijden en keuringen blijven leren met elkaar.” Wijnhorst vindt daarom wel dat er na afloop van een wedstrijd of keuring nadrukkelijk een educatief moment mag zijn. “Na een productkeuring van FoodBase kunnen ondernemers altijd contact opnemen met onze keurmeesters. Ook veel grondstoffenleveranciers bieden na afloop van productkeuringen hun hulp aan, als onderdeel van hun dienstverlening. Dat vind ik heel legitiem.”
Mening van de consument
Deelname aan vakwedstrijden en productkeuringen: een middel om jezelf te verbeteren of toch vooral een publiciteitsstunt? “Het een is voor ons als bakker onlosmakelijk met het ander verbonden”, vindt Greetje Dekker nuchter. “Maar uiteindelijk weegt de mening van de consument het zwaarst. Wij maken een appelflap waar wij expres de vulling een beetje laten uitlopen, om te laten zien hoe rijk gevuld hij is. Zo’n flap zal nooit worden Bekroond met Goud: hij is niet driehoekig en is niet goed gesloten. Maar wij vinden hem mooi, en onze klanten smullen ervan. Daar gaat het uiteindelijk om. Elke dag weer voor je eigen klanten de beste zijn.”
Reactie vanuit Bakery Nexus
“Goed om te horen dat onze mening iets losmaakt in de sector”, aldus de leden van Bakery Nexus naar aanleiding van dit artikel. “Dat betekent dat we toch wel een gevoelig punt hebben aangeraakt! Wel jammer dat sommige partijen weigeren te reageren.” Ze kaarten nogmaals hun standpunt aan. “Wij pleiten vooral voor meer gezamenlijkheid in de georganiseerde wedstrijden om de kwaliteit ervan te verbeteren en prijsinflatie te voorkomen. Wat zou het mooi zijn wanneer we als sector een soort eredivisie van de bakkerij konden organiseren. Elke maand beoordelen we één productgroep, waarna er één winnaar wordt aangewezen. De tien beste bakkers krijgen wel een aantal punten, net als bij de Formule 1. Wanneer aan het eind van het seizoen alle rondes zijn geweest, krijgt de bakker met de meeste punten de schaal voor de Beste Bakker van Nederland. Zo creëer je elke maand competitie, heb je meerdere winnaars en kun je uiteindelijk ook spreken van een echte winnaar. Bekroond met Goud is wat ons betreft meer Beloond met Goud. Het is een gekocht certificaat. Op de Olympische Spelen krijgt toch ook niet meer dan de helft van alle deelnemers een medaille?”