Het voorkomen van voedselverspilling is een belangrijk onderwerp. Zeker in de bakkerijketen waar met dagverse producten als brood en banket wordt gewerkt. Nederlandse Vereniging voor de Bakkerij (NVB) geeft de keten inzicht in reststromen en verspilling en dat heeft resultaat. NVB meldt voor banket een daling van 27 procent en voor brood 30 procent.
NVB zich in om de reststromen en verspilling in de keten inzichtelijk te maken, zodat bakkerijen voedselverspilling beter kunnen aanpakken. Door monitoring krijgen de NVB-leden een beeld waar de reststromen en verspilling ontstaan, zodat ze gericht kunnen werken aan reductie. Daarnaast werkt de sectormeting als een benchmark; bedrijven krijgen daardoor ook inzicht in hoe ze presteren ten opzichte van het sectorgemiddelde. Dit werkt voor veel bedrijven motiverend.
Monitoring
Van elkaar leren is de basisdoelstelling van de NVB. De meeste NVB-leden monitoren intern al jaren hun reststromen en verspilling. In 2021 hebben de aangesloten bedrijven afgesproken om op vrijwillige basis hun reststromen en verspilling te rapporteren via een sectorspecifieke template, ontwikkeld in samenwerking met Wageningen University & Research (WUR). Op dit moment zijn data beschikbaar van de jaren 2020-2022, waarop WUR een data-analyse heeft uitgevoerd.
“Verbouwen, verwerken, bakken en vervoeren. We stoppen veel energie in de productie van ons brood en banket. Het is dan ook zonde als dit voor niets is geweest,” aldus Toine Timmermans, directeur van de stichting Samen Tegen Voedselverspilling. “Het verminderen van voedselverspilling begint met inzicht door monitoring. Voorkomen van verspilling in een efficiënte brood- en banketketen is een effectieve stap naar een verantwoord en duurzaam voedselsysteem.”
Minder verspilling van brood en banket
De reststromen en verspilling in de categorie brood zijn gedaald in 2022, ten opzichte van 2020. Dit omvat bijvoorbeeld de verspilling in het productieproces, te veel in eindproduct of de retouren vanuit de retail. Het aantal retouren ten opzichte van het uitgaande productievolume van brood is gedaald van 8,0 procent in 2020 naar 5,6 procent in 2022 in de aangeleverde registraties. Dat is een reductie van 30 procent. In de categorie banket is het aandeel in reststromen (ten opzichte van productievolume) afgenomen met 27 procent ten opzichte van 2020.
Van overgebleven brood naar diervoeder
Vrijwel al het brood dat overblijft in de supermarkt en terug gaat naar de bakkerijen, gaat naar de diervoederindustrie. Daar verwerken ze het brood tot diervoeding. Diervoeder is een hoogwaardigere bestemming op de Ladder van Moerman dan bijvoorbeeld vergisting, compostering of verbranding. De verwerking tot diervoeder valt volgens de Europese definitie niet onder verspilling, maar het voorkomen van deze reststroom in de keten is beter.
Optimalisatie productieprocessen
De bedrijven werken aan de optimalisatie van productieprocessen. Ze blijven zich ook de komende jaren inzetten om de reststromen en verspilling verder te reduceren. Enerzijds wordt er ingezet op vermindering van deegverspilling in het proces en optimalisatie van de totale verspilling in de bakkerij. Daarnaast is de doelstelling dat de retourstromen van supermarkten verder worden verminderd en de producten die retour komen nog beter verwerkt kunnen worden tot diervoeding, in plaats van vergisting.
Wim Kannegieter, directeur van de NVB: “We zijn blij dat we als sector gezamenlijk dit initiatief hebben genomen en dat de eerste resultaten duidelijk zichtbaar zijn. We zetten flinke stappen naar verduurzaming van de bakkerij industrie.”
De NVB en haar leden, uit een sector die al honderden jaren bestaat, maken zich nu verder klaar voor de toekomst. Dit jaar willen ze de retouren en de verspilling nog verder terugdringen en nog meer bedrijven mee laten doen met de monitoring om als sector nog beter inzicht te krijgen.