Op donderdagmiddag 7 september hebben werknemers van ambachtelijke Bakkerij Van Vessem in Haarlem voor 48 uur het werk neergelegd voor een betere cao. Daarmee willen ze laten zien dat ze het loonbod van de NBOV te mager vinden. Vakbond FNV laat weten dat de stakingen een vervolg krijgen zolang er geen sterk verbeterd loonbod op tafel komt.
In juni hebben de vakbonden FNV en CNV een ultimatum gesteld aan de werkgevers. Na de eerste gesprekken, waarin de vakbonden een looneis op tafel legden van 14%, bood de industrie onder druk van een staking 16%, terwijl er 9% op tafel lag. NBOV: “Deze afspraak staat in een overeenkomst tussen de bonden en de NVB, en geldt dus niet voor het ambacht. Een loonstijging van 16% is voor ambachtelijke bakkers absoluut onhaalbaar en ver buiten het mandaat van de leden. De loonkosten in het ambacht zijn immers twee keer zo hoog als in de bakkerijfabrieken.”
Loonruimte ambachtelijke bakkerij
Volgens de FNV is er wel ruimte voor loonsverhoging binnen de ambachtelijke sector. Volgens hun berekeningen is de totale loonsverhoging voor de industrie gemiddeld 10,11% per jaar en voor het ambacht 5,70% per jaar (berekend van 1 juni 2023 tot 31 december 2024). In de ogen van de vakbonden is dit te laag. Marie-Hélène Zengerink, directeur van de NBOV laat weten: “De NBOV vraagt zich af hoe FNV kan bepalen dat er méér loonruimte is bij ambachtelijke bakkerijen. Dat is aan de ondernemers verenigd binnen de NBOV om dat te bepalen en niet aan de bonden. Sinds dit jaar zijn ruim 100 ambachtelijke bakkers gestopt vanwege de torenhoge kosten. Die kan het ambacht niet onbeperkt doorberekenen aan de klanten, zoals de bakkerijfabrikanten dat wel doen aan de supermarkten. Naast loonkosten, die in het ambacht circa 40% van de totale kosten zijn, zijn ook de kosten van grondstoffen, energie, en huren flink gestegen. En extra kosten leveren niet méér omzet op.
De koopkrachtstijging in 2023 zou – met een voorgestelde verhoging van 6% per 1 oktober voor 2023 uitkomen op 9,55%. De lonen zijn per 1 maart van dit jaar immers al verhoogd met 3,55%. Het is dus absoluut unfair om de ambachtelijke werkgevers af te schilderen zoals de bonden nu doen. Ook voor 2024 zat er ruimte in het loonbod van de NBOV. Doordat de bonden per cao-traject rekenen komt de werkgever altijd slechter in beeld. De koopkracht wordt immers ook per kalenderjaar bekeken en niet per cao-termijn. Bovendien valt het bod van de NBOV in vergelijking met de ca 240 afgesloten bedrijfstakcao’s prima uit.
Er is met de NBOV niet inhoudelijk onderhandeld omdat de bonden – via een ultimatum - aanstuurden op een eindbod dat de weg vrij maakt voor stakingen en andere acties. De NBOV heeft zich nooit onttrokken aan onderhandelingen. De FNV wil staken en komt niet terug aan de onderhandelingstafel totdat de NBOV met een beter bod komt. Maar zelf bewegen zij ook niet en bovendien lijken zij geen haast te hebben, omdat het hele traject ook gewoon over de zomervakanties is heengetrokken.”
Ultimatum
De status van het ultimatum van juni blijft onveranderd, zegt de FNV. Er zijn geen nieuwe formele gesprekken of onderhandelingen met de NBOV geweest. Wel zijn er ambachtelijke bakkers die op bedrijfsniveau betere loonafspraken hebben gemaakt. “Zolang er geen beter loonbod komt vanuit de NBOV én bakkers ons benaderen dat ze in actie willen komen, blijven we samen met deze bakkers strijden voor betere loonsverhogingen, ook op bedrijfsniveau”, aldus de FNV.
Zengerink: “De NBOV wil graag een cao sluiten omdat de ambachtelijke werkgevers hun medewerkers een loonstijging gunnen. Maar je mag als werkgeversorganisatie nu eenmaal geen adviezen geven om de lonen te verhogen. Daarvoor heb je een cao nodig. Dat de bonden niet terug aan tafel willen, maar blijven actievoeren, zet de werksfeer binnen de bedrijven op scherp.
Voor zover wij weten hebben de bonden met slechts twee bedrijven afspraken gemaakt en die zijn ook nog eens verschillend van elkaar en van de loonstijging in de industrie. Dát brengt onrust op de arbeidsmarkt. Die afspraken dateren van begin juli en vorige week pas werd er gestaakt bij Van Vessem. Die heeft de FNV terugverwezen naar de NBOV, waar de onderhandelingen thuishoren. “
De FNV roept haar leden op om de petitie te tekenen voor betere loonafspraken voor alle ambachtelijke bakkers. Bij voldoende aanmeldingen zal de FNV op 23 september de petitie aanbieden aan de NBOV, samen met werknemers uit het ambachtelijke bakkersbedrijf.