Het kabinet ziet robots als een mogelijke oplossing voor het personeelstekort. Volgens Ceel Elemans, sector specialist Food van ING Sector Banking kan de consument profiteren van meer robots in de voedingsindustrie. Het Arnhemse ingenieursbureau QING liet al zien dat robots ook zijn weggelegd voor kleinere voedingsproducenten.
“De voedingsindustrie kampt met grote personeelstekorten. Het duurt nog wel even voordat de krapte op de arbeidsmarkt vermindert. In de voedingsindustrie komen zware, repeterende en gevaarlijke taken regelmatig voor. Daar zijn meestal minder mensen voor te vinden. Robots kunnen dit soort taken verlichten en daarmee het werken in de voedingsindustrie aantrekkelijker maken.
Voor de consument zit er ook een voordeel aan de inzet van robots. Robotisering draagt bij aan een betere en constante voedselkwaliteit. Dat is van belang voor de voedselveiligheid. Daarnaast leidt het gebruik van robots tot een hogere arbeidsproductiviteit. Hierdoor blijven de prijzen betaalbaar voor de consument.
De robotiseringscijfers voor de Nederlandse voedingsindustrie liggen hoog. De afgelopen periode is al veel geïnvesteerd in robots. In 2021 is de voedingsindustrie goed voor 28 procent van alle in Nederland gekochte industriële robots. Het aantal aangeschafte robots steeg in de sector met 42 procent naar 650.
In Europa heeft de Nederlandse voedingsindustrie de hoogste robotdichtheid per 10.000 werknemers. Dat heeft te maken met de exportgerichtheid van de Nederlandse voedingsindustrie. Ook zijn de lonen hoog in Nederland. Bedrijven moeten heel efficiënt produceren om de extra logistieke kosten goed te maken. De komende jaren is een verdere versnelling nodig van het gebruik van robots. Robots zijn relatief goedkoper geworden en kunnen ook betere en steeds meer afwisselende taken uitvoeren.
De redenen om te kiezen voor meer robotisering nemen alleen maar verder toe. Zo heeft corona een aantal kwetsbaarheden blootgelegd. Met minder handjes in het primaire productieproces, neemt de kans op besmettingen af. Recente voorbeelden zijn besmettingen met salmonella of listeria veroorzaakt door onvoldoende hygiënemaatregelen. Daarnaast blijven de arbeidskosten toenemen. Zo gaat het minimumloon in 2023 met 10 procent omhoog. Dat maakt de rekensom voor een investering in robotisering gemakkelijker voor voedingsbedrijven.
Investeren in robots zal niet alleen voordelen opleveren voor de bedrijven zelf, maar zeker ook voor de consument. Wel kan de economische situatie het proces van verdere robotisering belemmeren omdat een naderende recessie tot uitstel van investeringen kan leiden.”