Beslissen over make or buy van omzet?

24 augustus 2008
Michel Duijm

Of in gewoon Nederlands: Gaan wij het zelf maken of kopen wij het in? Dit thema staat de laatste jaren volop in de belangstelling. De bakker die beslist over welke producten hij inkoopt en welke hij zelf produceert in plaats van het hele assortiment zelf te produceren. De bakker die 30 gevulde koeken bakt, kan op zijn klompen aanvoelen dat dit niet uit kan. Door deze voortaan in te kopen bij collega-bakkers en wellicht productie uit te ruilen, ontstaan er mogelijkheden voor specialisatie en grotere efficiency.

Het principe van zelf maken of kopen kan ook worden toegepast op uw omzet. De mooiste en goedkoopste omzetgroei is wat de financiële wereld noemt de autonome omzetgroei. Groei van de omzet in uw bestaande winkels door meer te verkopen. Een andere mogelijkheid is om omzet te kopen. Zoals wij weten is het aanbod van bakkers die er mee wil stoppen groot. Dit aantal zal de komende vijf tot tien jaar nog verder toenemen. Op een totaalbestand van zo’n 2.500 bakkers zullen er circa 600 bakkers de komende jaren stoppen.

Wij weten ook dat de toetreding van jonge bakkers dit gat waarschijnlijk niet gaat dichten. Dit is niet alleen van toepassing op het bakkersvak maar daarom nog geen reden om ons er bij neer te leggen. Het is daarom goed te zien dat er initiatieven worden ontwikkeld vanuit jonge bakkers zoals Bakery Nexus die ook hierin een positieve bijdrage kunnen leveren. De Stichting voor de Bakker is een voorbeeld van een initiatief - gesteund vanuit de branche - die een behoorlijk beeld heeft van de bakkerijsector en eerstelijnadvies kan bieden aan zowel startende als afscheidnemende bakkers.

De wereld verander je niet, maar wat kun je doen met de veranderingen in onze sector? Als er zoveel bakkers mee willen stoppen dan ligt er voor de ondernemende bakker een uitgelezen mogelijkheid om omzet in te kopen. Zoals het in de wereld van vraag en aanbod werkt, zou een hoger aanbod moeten leiden tot een lagere prijs. Als ondernemer is het de moeite waard om te onderzoeken of dit voor u een mogelijkheid is.

Eerste stap in een dergelijk onderzoek is een grondige analyse van uzelf en uw bedrijf. Stel uzelf daarbij eens de volgende vragen:

Wat zou een overname aan mijn bedrijf kunnen toevoegen?

  • een extra winkel omdat mijn productiecapaciteit voldoende ruimte biedt en daardoor efficiencyvoordelen te behalen zijn?
  • en andere productielocatie omdat mijn huidige locatie niet meer voldoet of zelfstandig goed kan worden verkocht?
  • een winkel op een betere locatie omdat het perspectief van mijn eigen winkel niet voldoende is?
  • minder afhankelijkheid van het derde kanaal als derde kanaal kan worden vervangen door eigen omzet?
  • schaalvoordelen door het sluiten van een productielocatie?
  • inkoopvoordelen?
  • de toekomstige overdraagbaarheid vergroten?
  • Etc.

Kan ik als ondernemer een overname aan?

  • wat is mijn tijdshorizon, hoe lang wil ik nog ondernemen?
  • past een overname in een eventuele overdraagbaarheid?
  • wat heeft dit voor gevolgen voor mijn tijdsbesteding en hoe vang ik dit op met mijn personeel en de thuissituatie?
  • hoe kan ik leiding geven aan een grotere club en kan/wil ik dat?
  • hoe houd ik controle?

Na bovenstaande vragen voor uzelf te hebben beantwoord, begint de volgende stap.

Wat zijn de mogelijkheden in uw markt?

Het in kaart brengen van de mogelijkheden is een proces wat u wellicht zelf kunt doen. Ook kunt u terugvallen op branchekennis bij bijvoorbeeld het NBC, de Stichting voor de Bakker en branchegespecialiseerde accountants. Een lijst met mogelijke kandidaten is snel gemaakt waarna een top 5 lijst kan worden opgesteld. Na het selectieproces begint het echte werk. De kandidaten worden door uzelf (of een ander, bijvoorbeeld uw accountant) benaderd om te polsen of er interesse is om te verkopen.

In een eerste oriënterend gesprek wordt duidelijk of partijen open staan voor een overname. Vaak zal een verkoper al een idee hebben van de verkoopprijs. Het is wel zaak dat de onderhandeling over de prijs in een vroegtijdig stadium bekend is onder voorbehoud van een boekenonderzoek en financiering. Dit houdt in dat de verkoper bepaalde informatie (onder geheimhouding) ter beschikking moet stellen.

De beoogde koper zal vervolgens met hulp van zijn accountant gaan rekenen of de doelstelling van de koop ook financieel uit kan waarna de prijs verder wordt uit onderhandeld.

De volgende keer zullen wij het vervolg van het overnameproces behandelen.

Altijd op de hoogte blijven?