Naast speculaas, pepernoten en taaitaai zijn ze in Veghel en omstreken rond Sinterklaas gek op de krol. Hoog tijd om wat aandacht te besteden aan deze plaatselijke lekkernij.
De Brabantse krollen; bekend en enorm populair in een klein deel van Brabant, volslagen onbekend in de rest van Nederland. En dat, volgens een artikel in het Eindhovens Dagblad uit december 2012, terwijl Sinterklaas zonder een smakelijke krol niet compleet is.
Broodje met anijssmaak
De krol is broodje met anijssmaak in de vorm van een krul. Ze worden het liefst gegeten met een dikke laag roomboter ertussen en belegd met een speculaasje. En wellicht ten overvloede: ‘krol’ is dus lokaal dialect voor het woord ‘krul’.
"Al in september beginnen de mensen ernaar te vragen. Dat loopt door tot Kerstmis, met de grote piek rond Sinterklaas. De afgelopen dagen maakte ik er soms tweeduizend op een dag. In december verkopen we er al gauw tienduizend", aldus de Gemertse bakker Bèr Vogels in het genoemde artikel.
Waarschijnlijk ligt de oorsprong van de krol in Veghel. Ine van Dijk-van Bussel van bakkerij Van Bussel in Veghel las ooit in een oud boekje dat er al in 1865 krollen in het dorp werden verkocht. Duidelijk lijkt dat de krol al ver voor de oorlog aan een opmars is begonnen. Die opmars stopte aan de uiterste grenzen van de dorpen in een straal van zo’n twintig kilometer rond Veghel: Sint-Oedenrode, Schijndel, Heeswijk-Dinther, Uden, Boekel, Gemert en Beek en Donk. Met Veghel Kermis in september worden de eerste anijskrollen in de regio gebakken. Ze worden soms zelfs gegeten tot Carnaval.
‘Mensen die hier zijn opgegroeid weten dat krollen bij pakjesavond horen. Als er krollen, met boter en speculaas, en een glas chocolademelk klaar staan, kunnen de cadeaus bijna van tafel’, volgens Ine van Dijk-Van Bussel.
Recept voor Krollen (Anijsbroodjes)
Ingrediënten
- 300 gram bloem
- 200 gram volkorenmeel
- 1 zakje gist
- 1 theelepel gekneusde anijs-zaadjes
- 1 theelepel hele anijs-zaadjes
- 50 gram zachte roomboter
- 50 gram suiker
- 1 eitje
- 1 theelepel kaneel
- 300 ml lauwe melk
Bereidingswijze
- Meng op een werkvlak de bloem, suiker, kaneel, anijszaadjes en een snufje zout door elkaar. Maak er vervolgens een soepel brooddeeg van door toevoeging van het gist, de lauwe melk, de boter en een ei.
- Kneed het deeg nog 10 minuutjes door en zet het dan afgedekt weg.
- Kneed het deeg na een uurtje nogmaals door en vorm er kleine bolletjes van en leg deze op een ingevette bakplaat.
- Laat de deegbolletjes nu nog een keertje een uurtje rusten.
- Bak de bolletjes dan in 15 minuutjes af, in een voorverwarmde oven van 225 graden.
- Even laten afkoelen op een rooster.
Kostprijsberekening voor Brabantse krollen
berekening door Flynth - Alleen de blauwe velden invullen
grondstof | gewicht in gr. | prijs per kg. | prijs per recept |
tarwebloem | 6000 | € 0,45 | € 2,700 |
volkorenmeel | 4000 | € 0,50 | € 2,000 |
gist | 500 | € 0,87 | € 0,435 |
anijszaad gemalen | 100 | € 12,76 | € 1,276 |
anijszaad heel | 100 | € 12,71 | € 1,271 |
roomboter | 1000 | € 3,68 | € 3,680 |
suiker | 1000 | € 0,81 | € 0,810 |
ei | 1000 | € 1,68 | € 1,680 |
kaneel | 100 | € 8,30 | € 0,830 |
melk | 5000 | € 0,99 | € 4,950 |
prijs per recept | € 19,632 | ||
bruto gewicht | 18800 | ||
Gistingsverlies 1,5% | 282 | ||
totaal deeggewicht | 18518 | ||
verwerkingsverlies 1% | 185 | ||
netto deeggewicht | 18333 | ||
afweeggewicht | 50 | ||
uitkomst | 367 | ||
grondstof kostprijs per stuk | € 0,054 | ||
directe arbeidsminuten per recept * | 40 | ||
directe arbeidsminuten per stuk | 0,1 | € 0,54 | € 0,059 |
totaal directe kosten per st. | € 0,112 | ||
opslag indirecte kosten | 110% | € 0,124 | |
€ 0,236 | |||
winstopslag | 10% | € 0,024 | |
€ 0,260 | |||
btw | 6% | € 0,016 | |
gecalculeerde prijs | € 0,275 | ||
verkoopprijs incl. btw | € 0,450 | ||
verkoopprijs excl. Btw | € 0,425 | ||
Bruto winst in €. | € 0,371 | ||
Bruto winst in % | 87,39% | ||
verkoop per week | 367 | ||
verkoop opbrengst per week excl. Btw | € 155,656 | ||
bruto winst in €. per week | € 136,024 | ||
directe arbeidsminuten * = | minuten tot en met het bakken. |