De werkplaats van Firenze IJs van de familie Lucchesi in Eindhoven, 1934 (privé archief).
In ’s-Hertogenbosch’ is momenteel een expositie over 100 jaar Italiaans ijs in Nederland te zien. La Dolce Invasione (De Zoete Invasie) toont het verleden en heden met een inkijkje bij de derde en vierde generatie Italiaanse ijsbereiders in en uit Brabant. De expositie is tot en met 20 augustus te zien bij Huis73 in ‘s-Hertogenbosch
Honderd jaar geleden kwamen de eerste Italiaanse ijsbereiders naar Nederland uit de regio’s Veneto en Toscane. Sindsdien is Italiaans ijs niet meer weg te denken uit de Nederlandse cultuur. Van jong tot oud, ieders gezicht gaat glunderen bij alleen al het woord: gelato. Vele herinneringen, verhalen en levenslopen zijn onlosmakelijk verbonden met deze smakelijke en succesvolle migratiegeschiedenis.
De expositie
De expositie is samengesteld door journaliste & documentairemaakster Daniela Tasca en tekstschrijfster & fotografe Claudia Zanin. Tasca neemt ‘La storia’, de geschiedenis, voor haar rekening. Ze deelt tientallen historische foto’s en documenten die zij in de loop der jaren heeft verzameld voor haar project 1001 Italianen van Stichting Culturissima Amsterdam. Deels niet eerder in Nederland gepubliceerd en afkomstig uit openbare en particuliere archieven. Zanin kiest voor ‘Le storie’, de versmelting. Ze tekent persoonlijke verhalen op en portretteert zeven Italiaanse ijsmakers in/uit Brabant in tekst en beeld. Ook deelt ze smakelijke en smeuïge verhalen van ijsliefhebbers over Zammatteo, de ijssalon van haar familie.
In aanvulling op de expo is er op vrijdag 21 juli een gratis filmavond waarbij o.a. de documentaire ‘IJszusters’ (Daniela Tasca, 2012) wordt getoond. Na afloop kunnen bezoekers in gesprek gaan met de maker(s) en met o.a. ijsmakertelg Zanin.
Italiaanse geschiedenis
Zanin: “Daniela heeft al heel wat boeken, documentaires, publicaties op haar naam staan; zij is echt dé specialist op het gebied van Italiaanse geschiedenis in Nederland. Toen ze mij belde of ik haar kon helpen bij het opzetten van een expositie, zag ik daarin een uitgelezen kans om mijn ‘sogno nel cassetto’, langgekoesterde droom, ten uitvoer te brengen. Het was voor mij een feest der herkenning en verwondering.”
Tasca: “Deze expo heb ik in 2014 voor het eerst in Longarone (I) gedaan in opdracht van de Nederlandse Ambassade in Rome en nu komt die eindelijk in Nederland. Claudia noem ik de eerste culturele ondernemer voor Italië in Nederland. In 2001 lanceerde zij Italie.nl, de eerste website over Italië in Nederland. En daar bleef het niet bij. Zij is de incarnatie van de creativiteit en handelsgeest die hele generaties Italiaanse migranten kenmerkt.”
Over de makers
Tasca’s documentaire ‘De Spaghettiflat’ en ‘IJszusters’ zijn bekende en waardevolle tijdsbeelden. Met haar Stichting Culturissima onderneemt ze tal van culturele activiteiten waarbij ze de door haar gedocumenteerde Italiaanse geschiedenis in Nederland deelt bij een breed publiek. Zanin portretteerde IJssalon Zammatteo en IJssalon David in Den Bosch, IJssalon Alessandro in Oss, IJssalon Firenze en IJsmakerij Toscane in Eindhoven, Venezia di Agnoli in Gorinchem en IJsfabriek Granucci met Tilburgse roots.
Huis73 is partner in het project. Het historische onderdeel van de expositie is mogelijk gemaakt door Istituto italiano di Cultura Amsterdam, ‘De versmelting’ door Italie.nl. La Dolce Invasione is van 4 juli tot en met 20 augustus te zien bij Huis73 in ‘s-Hertogenbosch.