Ravioli, raffiolen, roffioelen, of toch pasteitjes? Het maakt niet uit: al deze namen hebben betrekking op een zelfde product, namelijk deeg- of pastaflapjes met hartige of zoete vulling. Fingerfood van Middeleeuwse oorsprong dus.
Roffioelen waren al in de Middeleeuwen een geliefde snack: goedkoop en het vulde de maag goed. De herkomst van deze gevulde deegflappen is waarschijnlijk te herleiden naar de Italiaanse ravioli. Het woord ‘ravioli’ zou naderhand in de Lage Landen verbasterd kunnen zijn tot ‘roffioolen’. Een andere hypothese is dat het woord afstamt van het Italiaanse woord voor raap (rabiole), verwijzend naar de oorspronkelijk bolle vorm van de deegkussentjes.
Roffioelen waren er door de eeuwen heen in verschillende varianten. Je kon ze vullen met hartige of zoete - seizoensgebonden - mengsels en je kon ze zowel koken als pasta of bakken als pasteitjes. In Nederlandstalige kookboeken is een speciale variant te vinden onder de naam ‘slurpekens’.
Ze zijn verder te vergelijken met fingerfood uit andere landen zoals de Chinese won ton, de Joodse kreplach, de Russische pelmeni, de Tibetaanse momo en de Duitse maultaschen.
Een verre nazaat van de roffioelen is de appelflap. Roffioelen zijn daarom prima te bereiden in de koude maanden van het jaar en natuurlijk rondom Oud en Nieuw.
Recept voor Roffioelen
Het navolgende recept komt oorspronkelijk uit ‘Een notabel boecxke van cokerije’, het oudste gedrukte Vlaams kookboek. Het is maar weinig aan de moderne smaak aangepast.
Ingrediënten
Voor het deeg:
- 500 g bloem
- 4 eieren
- 50 g suiker (voor zoet deeg)
- 20 g gist
- 200 ml lauwe melk
- 10 g zout
- 300 g boter
- 2 liter olie om in te bakken
Voor de vulling:
- honing, appelen en noten
- gemberpoeder
- kaneelpoeder (voor een zoete vulling)
Voorbereiding
Maak een briochedeeg. Rol het dun uit en snij er rondjes van ongeveer tien centimeter diameter uit. Klop een ei los met een koffielepeltje water of melk.
Bereiding
Schil de appelen, snij ze in blokjes en stoof ze even aan in wat boter. Overgiet met een beetje honing en voeg de gehakte noten toe. Laat even karamelliseren. Bestrooi ruim met gember- en kaneelpoeder.
Snij het spek in blokjes en bak het. Doe het in een kom en bak de in stukjes gesneden champignons in het spekvet. Bestrooi ruim met komijnpoeder en wat zwarte peper.
Snij de kaas en ham in blokjes. Bestrooi ruim met komijnpoeder en wat zwarte peper.
Schep op elk rondje deeg een soeplepel of twee van de vulling. Bevochtig de randen van het deeg met wat ei. Vouw dicht en druk de randen goed aan met je vingers.
Bak de roffioelen in olie van 140 °C gedurende tien minuten. Laat even uitlekken op keukenpapier en serveer warm.