Plinius de Oude is de enige Latijnse agronoom die het bestaan van rogge vermeldt: Rogge geeft een grote opbrengst, maar heeft een spichtige halm; ze is donker, zwartachtig en uitzonderlijk zwaar. De Grieken haalden hun neus op voor roggepap. Rogge werd verbouwd in Oost-Europa en op de arme gronden in West-Europa, waar een ware culturele gehechtheid ontstond aan de karakteristieke zure smaak van het zwarte brood. De graansoort is ook een ingrediënt van peperkoek. Peperkoek is gemaakt van roggemeel met honing, kaneel, muskaat en kruidnagel en werd in de Middeleeuwen en daarna zeer op prijs gesteld.

Roggekanten

Rogge werd niet op de akkers verbouwd , maar op zogenoemde roggekanten. Men baggerde sloten uit en op deze baggerwallen werd rogge verbouwd. Voor tarweteelt was dit ongeschikt. Sinds de Middeleeuwen worden tarwe en rogge als mengsel op een veld geteeld; dit heeft verschillende voordelen, zoals een hogere opbrengst en men kon tarwe op slechtere grond verbouwen. Het graan dat men dan krijgt noemt men masteluin, niet te verwarren met tricale: een kruising van rogge en tarwe.

Rogge-Medium-300x200Vaste prijs

Om woekerprijzen met betrekking tot de graanhandel tegen te gaan, volgde de overheid oorspronkelijk een stelsel: vaste prijs en veranderlijk gewicht. Amsterdam brak al in 1522 met dit stelstel door vaste roggebroodgewichten van zes en twaalf pond aan te houden. In de hoofdstad moesten de graanmakelaars iedere week de graanprijs doorgeven aan de ‘broodwegers’ van de stad, die dan per week de broodprijs vaststelden. De graanprijs was gestegen tot 13 stuivers per pond in 1635. Tien jaar eerder, tijdens de vorige duurteperiode, kostte het nog 5 tot maximaal 8 stuivers per pond. Voor een roggebrood uit die tijd had je 2 pond graan nodig.

Mengen

Een ordonnantie uit die tijd luidt: 'In den eerste sullende roggebroot backers gehouden sijn d’selve brooden ‘t sij haer selfs of te een ander toebehorende te backen van goeden clare Rogge sonder daer bij te mogen mengen of te toelaten te mengen enige semelen , Cornel, Garst, Boonen of te  enige andere onbehoorlijke Specien.' Kennelijk werd er door de bakkers gerommeld.

Theo Spil

Bakkerijmuseum 'De Oude Bakkerij' - Medemblik

Altijd op de hoogte blijven?