Kennissessie Blik op Volkoren: Hoe laten we de consument vaker kiezen voor volkoren?

24 november 2022 Jorien Tromp

Het eten van volkorenbrood heeft gunstige effecten op de gezondheid. Daarom zouden Nederlanders vaker moeten kiezen voor volkorenproducten, zegt het Nederlands Bakkerij Centrum (NBC). Maar consumenten staan nog niet altijd positief tegenover volkoren. Hoe overtuigen we meer Nederlanders om voor volkorenbrood te kiezen?

Een kleine minderheid (47 procent) van de Nederlands kiest voor volkorenbrood. Met de tweejarige campagne Brood, goed verhaal wil het NBC dit aantal laten groeien tot 53 procent. De consument moet ervan overtuigd worden dat het eten van volkoren gezond is, maar hoe doen we dat? Daarover gingen verschillende tafelgasten van binnen en buiten de bakkerijsector met elkaar in gesprek tijdens de kennissessie Blik op Volkoren. “Er moet meer kennis komen over volkoren”, zegt NBC-Manager Frank Janssen bij de opening van de sessie. “Vaak eten mensen geen volkoren omdat ze denken dat het niet lekker is. Dat is het wél. En bakkers kunnen het tegendeel laten zien.”

Vezels

Het is belangrijk dat we voldoende vezels binnenkrijgen. Die halen we uit groente, fruit en brood. De richtlijn van vezelconsumptie is 30 tot 40 gram per dag per persoon, maar veel Nederlanders komen hier niet aan. Zeker bij gezinnen met een lager inkomen blijkt dat mensen weinig vezels binnenkrijgen, wat ook terug te zien is in de mate van gezondheidsproblemen wegens vezeltekort. Jaap Seidell, hoogleraar Voeding & Gezondheid, legt uit dat vezels niet alleen belangrijk zijn voor onze darmen, maar ook een gunstig effect hebben op het verminderen van welvaartsziekten zoals hart- en vaatziekten en kanker.

Desondanks heeft brood een negatief imago bij een deel van de consumenten, bijvoorbeeld omdat er veel koolhydraten in zitten die ongezond zouden zijn. Seidell legt uit dat we een goede balans van verschillende soorten voeding moeten consumeren. Inspelen op “keto”-trends via marketing, bijvoorbeeld met koolhydraatarm brood, vindt hij onverstandig. “Daarmee geef je de consument het idee dat er inderdaad iets mis is met koolhydraten.” De angst voor koolhydraten is in zijn ogen overdreven. “Als je gezonder wilt eten, laat dan vooral witbrood staan.”

Gezond of lekker

Volkoren is meer dan vezels alleen, zegt Linda van Zonsbeek, kennisspecialist Voeding en Gezondheid bij het NBC. “Het bevat ook (plantaardige) eiwitten en is goed voor de jodiuminname. In de aandacht voor gezonde voeding zouden we naast groente en fruit ook volkoren moeten omarmen.” Maar gezondheid speelt bij de consument niet direct een rol als ze voedingsproducten kiezen. In de eerste plaats kiest die op basis van prijs, smaak en gemak. Zeker met de huidige inflatie en hoge energieprijzen is de gezondheidsfactor naar de achtergrond geraakt.

“Ongezonde producten liggen vaak op de beste plek in het schap. Croissants en witbrood zijn veel in de aanbieding, of erg voordelig om te kopen. Het allerbelangrijkste is om dat te veranderen”, zegt Seidell. Uit cijfers van het CBS blijkt al jaren dat gezonde producten duurder zijn dan ongezonde. “Als je mensen wilt overhalen om gezonde voeding te kopen, moet je eerst iets aan de prijzen doen.” Seidell denkt dat consumenten witbrood ook vaak als luxe optie zien. “Misschien zouden we daarom ook de nadelen van witbrood moeten benadrukken.”

Blik op Volkoren foto Jorien Kennissessie Blik op Volkoren in het Akoesticum in Ede

Ook kinderen krijgen veelal aangeleerd om witbrood te eten en vinden volkorenbrood daardoor niet lekker. Hierin kunnen instanties zoals kinderdagverblijven een verschil maken, zegt Maureen Jacobs, mede-eigenaar van Bakker Allard uit Drunen. De bakkerij levert volkorenbrood aan twee kinderdagverblijven. “Zo komen kinderen op jonge leeftijd al met volkorenbrood in aanraking.” Ze denkt dat nieuwe levensfases, zoals op jezelf gaan wonen als student of starten met een gezin, belangrijke momenten zijn om volkorenbrood bij te consument te krijgen. “Zorg ervoor dat ze op die momenten de juiste informatie krijgen, bijvoorbeeld door te communiceren via media die zich richten op jonge gezinnen.”

Herkenbaarheid

Sinds het nieuwe warenwetbesluit meel en brood wordt goed aangegeven welke producten volkoren zijn. Leroy van de Ree, eigenaar van het bekende Instagram-account Voedingsweetjes waarop hij consumenten tips geeft over het kiezen van gezonde producten in de supermarkt, ziet dat het grootste deel van zijn volgers volkorenbrood nu goed herkent. Wel stellen ze vaak vragen over andere producten, zoals koekjes en crackers, omdat hiervoor nog geen strenge regels over het volkorenpercentage bestaan.

In het schap van klein brood kiezen consumenten vaak op kleur, omdat ze donker brood met gezond associëren. Zowel in de supermarkt als bij de bakker zijn in het klein brood-schap nog weinig volkorenopties te vinden. Jacobs legt uit dat het niet bij elk product mogelijk is om een lekkere volkorenvariant te maken. Volkoren wordt vaak als droog beschouwd. “En de consument kiest uiteindelijk toch voor smaak.”

Proeven

Het duurt even voordat mensen iets lekker gaan vinden, zegt ondernemer en retailexpert Bart Fischer. Hij vergelijkt het met het zoutproces van brood in de supermarkt. “Je moet de consument langzaam laten wennen.” Hij stelt voor dat er meer volkoren toegevoegd zou kunnen worden aan bruin- en witbrood. “Er zit nog een wereld tussen volkoren en wit waarin veel te winnen is.”

Bakker Lard Breebaart is eigenaar van Kometen Brood Café in Amsterdam, waar hij zuurdesembrood verkoopt. “Ik heb een strak broodaanbod waarvan de helft volkoren is, maar toch bestaat het grootste deel van wat ik verkoop uit classics zoals meerzadenbrood.” Met een klein bedrijf heeft hij de mogelijkheid om zijn klanten in de winkel te laten proeven. “Ik snijd regelmatig een brood aan en laat mensen proeven. Vaak worden ze daardoor ook overtuigd dat volkorenbrood wél lekker is.”

Altijd op de hoogte blijven?