Het grote gevecht

Het grote gevecht & het eenzame gelijk van Paul Polman opent met wat het keerpunt in het verhaal zal blijken. De grote plottwist in Polmans gevecht voor een betere wereld: de overnamepoging door Kraft Heinz. Een bestuursvoorzitter van Kraft Heinz, die de stemming voor een overname probeert te peilen, vraagt Polman of hij 200 miljoen zou willen verdienen. Voor Polman is het volstrekt ondenkbaar om voor een zak geld ‘zijn’ duurzame Unilever ten prooi te laten vallen aan de geldwolven van 3G Capital, de investeerderspartij achter Kraft Heinz. Maar hij is te vriendelijk in zijn afwijzing en Kraft Heinz trekt zich niet terug. Voor Unilever zou het uitlopen op een bijna-doodervaring.

Wanneer Polman wordt gevraagd CEO van Unilever te worden, staat hij op het punt met pensioen te gaan. Hij heeft wel genoeg geld verdiend en wil aan goede doelen werken, de wereld verbeteren. Hij kiest toch voor Unilever, omdat hij denkt in die functie een veel grotere impact te kunnen hebben. Polman gelooft dat bedrijven hun eigen ondergang bewerkstelligen als ze niet duurzaam werken. Ze moeten geld verdienen door het goede te doen. Polman maakt ambitieuze beloften: CO2-uitstoot halveren, gezondere producten maken, een leefbaar inkomen voor arme boeren, en om de aandeelhouders te bekoren wil hij de omzet verdubbelen tot 80 miljard. Zijn Unilever Sustainable Living Plan wordt met enthousiasme ontvangen. Ook buiten het bedrijf. Ngo’s praten graag met hem en hij krijgt zelfs een eervolle baan in een VN-panel voor duurzame ontwikkelingsdoelen. Smit beschrijft meelevend hoe Polman van Unilever een ngo probeert te maken, en hoe hij zich langzaam verliest in die rol. Hij zorgt ook voor verwarring door met twee gezichten te praten. Extern is hij de belichaming van duurzaamheid, maar intern rekent hij marketeers en inkopers toch af op hun marge. Polman de wereldverbeteraar en Polman de CEO lijken zich maar moeilijk in één persoon te kunnen verenigen.

Smit schrijft dat de overnamepoging door Kraft Heinz mogelijk werd gemaakt door Polmans voorzichtigheid bij het gebruik van Unilevers reserves en door zijn verwaarlozing van de aandeelhouders. Polmans grote gevecht was er vooral een tegen de financiële wereld, waar het kortetermijndenken overheerst en duurzaamheid niet in analyses past. Dat gevecht heeft hij verloren. Na Unilevers bijna-doodervaring komt het ULSP op de tweede plek en krijgt aandeelhouderswaarde weer prioriteit. Dat stemt niet echt positief. De druk om te verduurzamen is ongetwijfeld hoog, maar de druk van aandeelhouders om snel omzet en winst te genereren, is blijkbaar nog veel groter.

Het grote gevecht van Jeroen Smit is verkrijgbaar bij Bazarow, de online boekhandel die meer dan 1,5 miljoen titels binnen 24 uur kan leveren.