ABN AMRO: winstmarges in food onder druk

De stijgende kosten voor energie, grondstoffen en lonen in combinatie met de dalende koopkracht  zetten de winstmarges in food onder druk. Dit gaat ten koste van verduurzaming en innovatie in foodsector. Dat blijkt uit de sectorprognose Food 2022-2023 van ABN AMRO.

Hoewel wordt verwacht dat de kosten in 2023 licht dalen, wordt het moeilijker voor levensmiddelenfabrikanten om de rekening verderop in de keten neer te leggen. In het eerste kwartaal gaf de helft van de bedrijven aan deze kosten te kunnen doorberekenen; in het derde kwartaal geldt dit slechts voor 44 procent. Dit zet de toch al lage marges in de foodsector verder onder druk en beperkt de budgetten voor innovatie en verduurzaming. Aanhoudend hoge energieprijzen zullen daarom langere tijd voor hoge prijzen zorgen.

Krimp drankenindustrie

Vooral kleinere levensmiddelenproducenten - zoals lokale bierbrouwers, slagers en bakkers - worstelen met de hoge kosten voor energie, verpakkingen en grondstoffen. De drankenindustrie krijgt daarnaast – na een sterke stijging in 2022 (+9 procent) – te maken met dalende volumes (-2 procent). ABN AMRO verwacht namelijk dat een daling van het horecabezoek tot lagere volumes zal leiden. Voor de zuivelindustrie (-1 procent) liggen eveneens lagere volumes in het verschiet, doordat de vraag- en aanbodkant onder druk staan. De wereldwijde vraag naar zuivel is gevoelig voor economische ontwikkelingen; nu de koopkracht in veel landen onder druk staat, gaat ook de zuivelindustrie dit merken. In de vleesverwerkende industrie (-1 procent) dalen de volumes naar verwachting licht, terwijl groente en fruit (+2 procent) de wind juist in de rug heeft. Zo ruilen steeds meer consumenten vlees in voor plantaardige producten. Ook zijn groente en fruit van alle verse voedingsmiddelen het minst in prijs gestegen, terwijl vlees juist duurder is geworden.

Geen grote omzetdaling in 2023

Hoewel duurzaamheid en dierenwelzijn belangrijk zijn, laten consumenten zich steeds meer door prijs leiden. “Zo zullen consumenten in het schap vaker voor een goedkoper huismerk kiezen, dan voor een merkproduct. Ook kunnen zij producten uitwisselen tussen categorieën. Voor vlees betekent dit bijvoorbeeld minder vlees – zoals kleinere porties - en goedkopere varianten - zoals gehakt of kip of minder biologisch vlees - of meer groente in plaats van vlees. Tegelijkertijd verkopen ook duurzamere producten, zoals biologisch voedsel, slechter als consumenten meer op de prijs gaan letten”, vertelt Nadia Menkveld, Sector Econoom Agrarisch en Food van ABN AMRO. “Door deze verschuiving in koopgedrag verwachten we weliswaar dat de volumes in de foodsector licht onder druk komen te staan, maar niet sterk zullen dalen. En hoewel consumenten veel meer op prijs letten, blijft een flinke omzetdaling in 2023 uit. De kosten zijn immers hoog en de prijzen zullen daarmee ook relatief hoog blijven.”