Ieder jaar beginnen er minder studenten in het mbo. Niet alleen in onze branche, maar in het gehele mbo; een trend die door de coronapandemie versneld lijkt te zijn. Iedereen trekt ook nog eens aan dezelfde student. Sommige branches, zoals techniek en defensie, doen dat met enorme budgetten, maar andere sectoren hebben die luxe niet. Gecombineerd met de vergrijzing is dat funest voor de bakkerijbranche, maar dat is niet het enige probleem.
Zo’n negentien mbo-scholen bieden op verschillende niveaus de opleiding Brood- en banketbakker aan. Op verzoek van de branche, om je als school te kunnen onderscheiden en om studenten meer doorstroomkansen te bieden, zijn bij een aantal andere scholen de opleidingen Patissier en Boulanger gestart. Ik heb niet alle cijfers zwart op wit, maar op behoorlijk wat scholen blijven de aanmeldingen voor volgend schooljaar fors achter. Ook dit geldt niet alleen voor de bakkerij, maar daar focus ik mij uiteraard wel op.
Halflege klassen zijn niet rendabel. Klassen samenvoegen is dan vaak de oplossing, bijvoorbeeld niveau 2 en 3 samen, of brood en banket. Niet ideaal, maar zo draait de school geen verlies. De opleidingen Patissier en Boulanger zijn met klassen van vijf tot tien studenten ook nog verre van rendabel, maar dat hoort bij de opstartfase. Iedereen begrijpt echter dat een school niet zo kan blijven werken. Deze ontwikkelingen hebben in mijn ogen grote impact op de kwaliteit van het onderwijs. Klassen samenvoegen is alleen een oplossing voor de school; niet voor de student of de branche. In brood of banket gespecialiseerde docenten moeten in samengevoegde klassen soms praktijkles geven over producten die buiten hun expertise liggen. Als student, en ik spreek uit ervaring, is het echter enorm motiverend als een gespecialiseerde docent je enthousiast lesgeeft over zijn vakgebied.
De NBOV vindt dat opleidingen beter moeten aansluiten op de behoeften van de maatschappij, de arbeidsmarkt en de werkgevers, en dat er nu te veel opleidingen zijn. Daarom is de NBOV betrokken bij het onderzoek van Lodewijk Asscher naar het onderwijs. Scholen staan voor een flinke uitdaging en wij denken graag mee. Laten we proberen het probleem voor te blijven, zodat we niet door de realiteit worden ingehaald. Ik pleit er daarom voor om actief te ‘snoeien’ in het aantal opleidingen Brood en banket, zodat er verspreid over Nederland zo’n twaalf ‘bloeiende’ scholen overblijven. Scholen met volle, rendabele klassen waar enthousiaste, gespecialiseerde docenten kwalitatief hoogwaardig onderwijs geven aan de bakkers en banketbakkers van morgen!
Arend Kisteman
Voorzitter NBOV