Een crisis biedt ook kansen

In het Chinees bestaat het woord ‘crisis’ uit twee karakters. Het ene staat voor gevaar, het andere voor mogelijkheden. Een mooie link naar de situatie waarin we ons op dit moment bevinden.

Ik zeg wel eens gekscherend tegen mijn klanten: “Als ik je ’s nachts wakker zou maken en ik vraag je wat de meest bepalende factoren voor je rendement zijn, dan zou je moeten zeggen: ‘Het draait met name om omzet, brutowinstmarge en loonkosten.’” Voor elk ambachtelijk bakkers­bedrijf zijn dit mijns inziens de sleutelfactoren.

In deze onwerkelijke coronatijd is het belangrijker dan ooit om aan die touwtjes te trekken. Ik zie veel ondernemers die na de eerste hectiek, met soms (grote) deuken in de omzet, toch manieren vinden om andere afzetkanalen aan te boren. Bijvoorbeeld door veel meer in te zetten op online marketing, door te gaan bezorgen, door samenwerkings-verbanden aan te gaan met collega-bedrijven in andere verssectoren of door specialiteiten te leveren aan de lokale supermarkt. Het is mooi om te zien dat ‘onder druk alles vloeibaar wordt’.

Weer andere ondernemers zetten juist vol in op besparing op de loonkosten om het hoofd boven water te houden. Met een stop op overuren, maar ook door lastige beslissingen te nemen om tijdelijke contracten niet te verlengen of een medewerker te ontslaan binnen de proeftijd. Hoe moeilijk ook, de continuïteit van het bedrijf moet vooropstaan. Communicatie is hier het toverwoord. De ondernemers die overleggen met hun teams, krijgen daadwerkelijk meer gedaan met minder tegenwerking. Begrip, inlevingsvermogen en het kunnen aantonen van de noodzaak zijn hierbij essentieel.

Nog weer anderen zoeken het juist in het beïnvloeden van de brutowinstmarge. Artikelen die voorheen werden ingekocht, maken ze nu weer zelf. Ze analyseren het assortiment, waardoor geoptimaliseerd kan worden. Artike­len met een lage omloopsnelheid en dito brutowinstmarge gaan uit het assortiment. Bijkomend voordeel hiervan is dat de winkelpresentatie verbetert. Massa is immers kassa. En soms ziet de consument door de bomen het bos niet meer.

En wanneer het lukt om gelijktijdig aan meer of zelfs alle touwtjes te trekken, is het effect alleen maar groter. Crisis biedt kortom ook kansen. Zo’n situatie kan een wake-upcall zijn: door de ‘pijn’ word je gedwongen in actie te komen. Een ondernemer vertelde me onlangs dat deze crisis voor hem blijkbaar nodig was om de zaken scherper te zien. Hij werd creatiever, verzon producten en diensten waarop voorheen totaal geen focus lag. Bovendien kwam hij erachter dat je tijdens een crisis leert welke relaties echt belangrijk zijn. Oftewel: op wie kun je bouwen. Niet alleen in goede maar ook in minder goede tijden.

Men zegt dat je uiteindelijk sterker wordt van tegenslag. Maar sommigen van jullie worden ongewoon hard getroffen. Gezonde bedrijven waarin veel energie, liefde, tijd en geld zijn gestoken moeten noodgedwongen tijdelijk sluiten. Laten we er met elkaar alles aan doen om te zorgen dat de coronacrisis beheersbaar blijft en dat ook hun deuren snel weer van het slot kunnen.