AMSTERDAM - Veel voedselspeciaalzaken hebben uitzicht op omzetherstel. Maar dan moeten ze zich wel onderscheiden en samenwerking zoeken. Dit concludeert ABN Amro in het rapport ‘De voedselspeciaalzaak 2.0, het visitekaartje van de agrifoodsector’.
Toekomst
Afgelopen jaar kocht de Nederlandse consument voor 56 miljard euro aan voedingsmiddelen. 7,4 miljard daarvan werd besteed bij de versspecialist, zoals de bakker. Hoewel veel speciaalzaken al jaren kampen met teruglopende omzetten en het aantal winkels de afgelopen drie jaar met één procent daalde, hebben ze toekomst. Als ze ambacht en ondernemerschap omarmen en de samenwerking zoeken met producenten, boeren en groothandels, zullen ze overleven én floreren. Ondernemers die niet genoeg innoveren, verliezen uiteindelijk de strijd om de consument, stelt ABN Amro.
Omzetgroei
Tussen 2007 en 2015 daalden de verkoopvolumes van speciaalzaken met ongeveer 29 procent en ging de omzet met zo’n 15 procent omlaag. In 2015 was sprake van een opleving, mede dankzij een goede decembermaand. Voor 2016 verwacht ABN Amro een kleine daling van de volumes, waarbij de omzet stabiliseert of zelfs licht stijgt met 0,5 procent. Door betere economische omstandigheden kan dit herstel in 2017 en 2018 doorzetten met een lichte omzetgroei tot 0,5 procent. Niet alle speciaalzaken zullen deze draai echter kunnen maken, benadrukt ABN Amro.
Concurrentie
Zo moeten speciaalzaken volgens de bank rekening houden met de concurrentie van andere spelers. Supermarkten zetten bijvoorbeeld steeds meer in op het versassortiment en ambachtelijke producten. En supermarktketens als Marqt of Jumbo Foodmarkt tillen de kwaliteit en beleving van het supermarktassortiment naar een hoger niveau, onder meer met luxe producten en persoonlijk advies. Kortom: het foodaanbod groeit en de grenzen tussen kanalen vervagen. De term ‘speciaalzaak’ wordt synoniem aan (hybride) concepten die snel inspelen op de wensen van de veeleisende consument.
Lokale producten en samenwerking
Toch heeft de voedselspeciaalzaak volgens ABN Amro veel troeven in handen om het verschil te maken. “Succesvolle speciaalzaken kennen hun marktgebied en klanten door en door. Ze weten precies welke behoefte ze kunnen invullen op het gebied van gemak, luxe en unieke producten”, vertelt Rob Morren, Sector Banker Food van ABN Amro. “Ze weten klanten te verrassen en investeren in transparantie: laten zien wat je doet en waarom. Hoe korter de keten tussen ‘grond’ en ‘mond’ en hoe zichtbaarder het ambacht en vakmanschap, hoe groter het vertrouwen van de consument. Voedselspeciaalzaken staan sterker door meer samenwerking met boeren en fabrikanten: het biedt hen het visitekaartje bij uitstek voor de agrifoodsector. Maar samenwerking is ook mogelijk met andere speciaalzaken of zelfs de horeca en supermarkt.”