Organisaties die produceren
Het financieel informatieproces van een bedrijf moet zo worden ingericht dat voldoende zekerheid gekregen kan worden in de volledigheid van de opbrengstverantwoording, de toelaatbaarheid van de kosten en de tijdigheid van de informatieverzorging.
Het is handig dat organisaties kunnen worden ingedeeld naar kenmerken die op een hoger conceptueel niveau van samenhang inzicht geven in betrouwbaarheid van de informatieverantwoording. Deze betrouwbaarheid berust op kenmerken van verbanden tussen geld- en goederenstromen in de waardekringloop.
Grofweg vallen er vier typen ondernemingen te onderscheiden waarbij geld- en goederen-stroomverbanden steeds minder duidelijk en zichtbaar zijn:
- Organisaties met een dominante goederenbeweging waarbij een rationeel verband kan worden vastgesteld tussen opgeofferde en verkregen waarden. Denk aan:
- organisaties die handelen
- organisaties die produceren - Organisaties zonder een dominante goederenbeweging/dienstverlenende organisaties
- Agrarische ondernemingen
- Financiële instellingen
Verbanden
Ik beperk me hier tot type 1 ‘organisaties die produceren’. Deze organisaties kennen een technisch omzettingsproces (TO). Het TO wordt genormeerd vanuit productspecificaties en uit
de begroting resulterende tarieven voor de onderscheiden productiecomponenten. Denk daarbij aan grondstoffen, machine- en mensuren en overige kosten. Zo ontstaan normatieve verbanden tussen ingekochte grondstoffen en andere productiemiddelen en eindproducten.
De waardekringloop van een dergelijke organisatie ziet er als volgt uit:
Het productie/technisch omzettingsproces ziet er in fases grofweg als volgt uit:
- Ontwerpen van producten
- vaststellen van de vraag
- ontwerp van product
- specificeren product
- Plannen en schedulen productie
- opstellen master productieplan
- opstellen grof productieplan
- opstellen fijn productieplan
- opstellen productieorder
- Uitvoeren productie
- voorbereiden uitvoering productieorder
- toekennen werkopdracht
- uitvoeren productieorder/werkopdracht
- opslaan/keuren product
- Verantwoorden productiekosten
- registeren grond- en hulpstoffen
- registreren machine-uren
- registreren mensuren
Per fase kunnen er ongewenste effecten ontstaan, zoals onjuiste product- en calculatie-specificaties, een onjuiste productieplanning, kosten van een derde partij die onjuist geregistreerd zijn en onjuist geregistreerde eindproducten. Deze ongewenste effecten kunnen ondervangen worden met organisato-rische en administratieve controlemaatregelen.
Conclusie
Het is goed om al dan niet samen met uw accountant-financieel adviseur het gehele productieproces door te nemen en vast te stellen alwaar ongewenste effecten in het informatieproces ontstaan en hoe deze kunnen worden ondervangen door adequate controle-maatregelen.
De auteur, Jack van der Voorn, is accountant bij Bouwer & Officier Accountants en Belastingadviseurs voor bakkers te Hazerswoude, 071-3419000.
Meer info: www.bouwer-officier.nl.
Lees alle columns van de accountants van Bouwer & Officier in ons dossier Financieel.