Trisjes

26 april 2011

Introductie

De geboorte van prinses Beatrix op 31 januari 1938 leidde tot een koortsachtige bedrijvigheid onder bakkers om de viering luister bij te zetten. Dit gebeurde deels met oude vertrouwde recepten en deels met nieuw ontwikkelde producten.

Trisjes

tekening_van_de_trisjes_uit_1938 De geboorte van prinses Beatrix leidde destijds tot een nieuwe variant op een reeds lang gekend broodje. Een vindingrijke bakker uit Steenbergen bood aan al zijn klanten een broodje aan in de vorm van een bakerkind, versierd met een oranje strik. De broodjes werden ‘Beatrixjes’ genoemd maar dat werd al vlug verkort tot ‘Trisjes’. Volgens een andere bron heetten de broodjes aanvankelijk Beatrijsjes en werden ze gebakken door de bakkerij N.V. “De Zeeuw”.

Er is geen recept van dit broodje met zijn eenvoudige vorm bewaard gebleven. Daarom kiezen we ditmaal voor een oud brioche- recept:

Recept pâte

een_eenvoudig_maar_fraai_gevormd_bakerkindje_van_brood Leg op eene taartenplank 500 grammen allerbeste bloem; neem er omtrent 100 grammen van, om er een kleinen zuurdeeg van te maken als volgt.

Maak eene holte in 't midden van die 100 grammen bloem. Doe er 12 grammen biergist in, dien ga met een glazeken lauw water oplengt. Als de biergist zeer dun is, voegt gij er het noodige water bij om een slappen deeg te bekomen, welken gij gedurende twee minuten bewerkt met hem op de tafel been en -weer te rollen.

Doe dien deeg in eenen kom, welken gij vooraf gaandelijk moet lauw maken. Dek den kom en bezig slechts dan den zuurdeeg ais deze dubbel groot geworden is. Maak eene holte in 't midden van de 400 grammen bloem die nog overblijven en doe er het volgende in: 30 grammen zout, 25 grammen gestampt broodsuiker, een glazeken lauw een_wikkel-_of_bakerkindje_stond_aan_de_wieg_van_de_trisjes water, 6 geheele eieren, 300 grammen boter in stukjes verdeeld; kneed alles dooreen en ga op zulke wijze te werk, dat men de boter niet meer kunne zien. Meng alsdan met veel voorzichtigheid den zuur-deeg met den anderen deeg, door dezen met de hand open te rekken en ze den eenen boven den anderen weder te leggen. Leg den deeg op een houten schotel met bloem bestrooid, laat gedurende zes uren rusten, keer den deeg op de tafel om, rek hem uit en plooi hem ten halve door. Eene uur nadien moogt gij de profetenkoekskens in de vormen leggen, of er broodjes ofwel ringen gelijk kronen van maken, die gij in den oven zet om te bakken.

Bron: Gebakken en Confituren door Caudelier, nieuwe verbeterde uitgave, Gent 1903.

recept Oranje Taart

Om in de oranje kleur van Koninginnedag te blijven tot slot nog een 18e eeuws recept voor een Oranje taart:

Oranje Taart

Maakt men van gedroogde Oranje snippers in een boetelje (fles) fransche wyn opgekookt, daar men eenige fyn gesneden goede zuure appelen, wat zuiker en kaneel in doet, en zo veel gestoten beschuit dat het droog genoeg is; om in een korst te konnen bakken.

Bron: Volmaakte Grond- beginzelen der Keuken – kunde door D’Autheur van de Hollandsche Keuken- meid. Amsterdam, Steven van Esveldt, 1758

Kostenberekening

 Grondstof

 Gewicht in gr.         

 Prijs per  kg.            

 Prijs per recept          

 Eiwitrijke bloem  1000  0,60  0,60
 Water  800  0,01  0,01
 Gist  120  1,26  0,15
 Eiwitrijke bloem  4000  0,60  2,40
 Roomboter  3000  4,64  13,92
 Zout  100  0,19  0,02
 Ei  1800  1,44  2,59
 Suiker  250  0,77  0,19
 Water  400  0,01  0,00
 Eistrijksel  200  1,44  0,29


 


Prijs per recept:


20,17

   
 Bruto gewicht 11670
 Verwerkings- + inbakverlies 10% 1167
 Netto gewicht 10503
 Gebakken gewicht per stuk 75
 Uitkomst 140
 Grondstof kostprijs per stuk  0,14
 Directe arbeidsminuten per recept* 25
 Directe arbeidsminuten per stuk 0,2 0,51  0,09
 Totaal directe kosten per stuk  0,24
 Opslag indirecte kosten  110%  0,26
 0,49
 Winstopslag  10%  0,05
 0,54
 BTW  6%  0,03
 Gecalculeerde prijs  0,58
 Verkoopprijs incl. BTW  1,00
 Verkoopprijs excl. BTW  0,94
 Brutowinst in EURO  0,80
 Brutowinst in %  84,73%
 Verkoop per week  140
 Verkoop opbrengst per week excl. BTW  132,08
 Brutowinst in EURO per week  111,91
------------------------------

(* minuten tot en met het bakken)

Altijd op de hoogte blijven?